De Kwakzalvers van Kakelenburg is, om maar direct met de deur in huis te vallen, een fantastisch mooi en verslavend spel met een tactisch maar ook een push-your-luck element. In dit artikel deel ik met je hoe je speelt, wat je kunt verwachten van dit bordspel en natuurlijk ook onze mening over De Kwalzalvers van Kakelenburg.

Eens per jaar komen de beste wonderdokteren en beunhazen samen op de bazaar van Kakelenburg. Ze gaan aan de slag om hun geneeskunsten aan te bieden om de drankjes te brouwen tegen alles wat je maar kunt bedenken. Drankjes tegen zweetvoeten, liefdesverdriet tot en met heimwee. Iedere kwakzalver staat een het roer van zijn eigen ketel en brouwt hierin de meest waardevolle drankjes, in vorm van overwinningspunten en punten waarmee nieuwe ingrediënten aangekocht kunnen worden.

De spelers trekken gelijktijdig ingrediënten uit hun eigen buidel, ieder van die ingrediënten moeten ze steeds direct in het eigen toverdrankje verwerken. In de loop van het spel krijgen de spelers steeds betere ingrediënten, waarmee ze ook steeds krachtigere drankjes kunnen brouwen en daarmee weer meer overwinningspunten kunnen scoren. Dat gaat echter niet zonder slag of stoot. Het valt niet mee om kostbare drankjes te brouwen zonder per ongeluk een knalerwt te trekken. En helaas, die knalerwten moeten ook de toverdrank in. Maar heb je teveel knalerwten in de ketel, dan kan die in zijn geheel ontploffen.

De Kwakzalvers van Kakelenburg
Aantal spelers: 2 tot 4 personen
Speelduur: ongeveer 45 minuten
Vanaf 10 jaar en ouder
Uitgever: 999Games
Genre: Tactisch bordspel / Push-luck element

De Kwakzalvers van Kakelenburg is verkrijgbaar bij bol.com en 999Games.

Doel van het spel De Kwakzalvers van Kakalenburg

In De Kwakzalvers van Kakelenburg probeer je zoveel mogelijk fiches in jouw ketel te krijgen met een hoge waarde. De waarde op een fiche die je uit je eigen buidel trekt, bepaalt hoeveel stappen je vooruit mag in je ketel. Maar, je kan ook de pech hebben dat je knalerwten trekt, en knalerwten zorgen ervoor dat je schade leidt, passeer je de waarde van 7 in knalerwten dan ontploft je gehele keten en ga je naar huis zonder punten.

Hoe verder je in je ketel komt, hoe meer overwinningspunten je krijgt. In totaal speel je 9 speelronden, de speler die na die 9 speelronden de meeste overwinningspunten heeft is de winnaar.

Inhoud van het spel De Kwakzalvers van Kakelenburg

De Kwakzalvers van Kakelenburg komt in een mooi vormgegeven en stevige doos waarin alle speelmaterialen zitten. Bijgeleverd worden zakjes waarin je de materialen kunt bewaren. In de doos treffen we de volgende materialen aan.

• 4 ketel (de spelerstableuas)
• 4 buidels
• 4 flessen
• 4 fiches (0/50 zegels) in spelerskleur
• 1 scorespoor met rondenspoor
• 216 ingrediënten plus 3 reservefiches (in 7 kleuren en verschillende waarden)
• 2 gele ingrediëntenboeken
• 2 groene ingrediëntenboeken
• 2 rode ingrediëntenboeken
• 2 blauwe ingrediëntenboeken
• 2 paarse ingrediëntenboeken
• 1 zwart ingrediëntenboek
• 1 oranje ingrediëntenboek
• 24 waarzeggerijkaarten
• 20 robijnen
• 8 druppels (2 per spelerskleur)
• 4 scorestenen in spelerskleur
• 4 rattenstenen in spelerskleur
• 1 vlam (rondenteller)
• 1 bonusdobbelsteen
• Spelregels
• De almanak van drankjes (verduidelijking ingrediëntenboeken)

Voorbereiding van een spel

Hoewel de eerste keer dat je de doos openmaakt De Kwakzalvers van Kakelenburg wellicht wat overweldigend overkomt, zijn de spelregels gelukkig eenvoudig en vrij snel door te nemen. Ik zal kort toelichten hoe je een spel voorbereid en daarna kunnen we beginnen met spelen.

Allereerst wordt het scoretableau op het midden van tafel neergelegd. Hierop wordt de vlam die de rondeteller voorstelt op ronde 1 gelegd. De 0/50 zegels per speler worden daarop klaargelegd op zijde 0 en iedere speler legt zijn scoresteen op het veld 0.

Vervolgens worden alle ingrediëntenfiches gesorteerd op waarde. Zo ontstaan er 3 groepen van waarde 1, 2 en 4. De witte fiches die de knalerwten voorstellen worden op één stapel neergelegd.

Vervolgens kunnen we de ingrediëntenboekjes voor een spel kiezen. Voor het eerste spel raad ik je aan om gewoon te beginnen met set 1 van alle ingrediëntenboekjes. In spel twee kun je vervoglens voor set 2 gaan, set 3 en als laatste set 4. Uiteindelijk kun je ongelimiteerd combinaties van ingrediëntenboekjes blijven toepassen, zo is ieder spel net weer even anders. In het eerste spel krijg je daardoor een zwart, oranje, blauw, rood, geel, groen, en paars ingrediëntenboekje die op het midden van tafel worden gelegd zodat alle spelers ze goed kunnen aflezen. De gele en de paarse ingrediëntenboekjes worden nog even aan de rand van de tafel gelegd, die komen pas vanaf ronde 2 en 3 in het spel.

Vervolgens krijgt iedere speler een ketel met daarop een fles, de fles mag op het eigen spelerstableau (de ketel) worden neergelegd met de volle zijde naar boven. Iedere speler legt in zijn eigen kleur de waterdruppel op het middelste veld van de ketel en neemt de rattensteen in eigen spelerskleur die in het daarvoor bestemde schaaltje op zijn spelerstableau legt.

 Vervolgens krijgt iedere speler 1 buidel. De buidel mag gevuld worden met de volgende fiches:

• 1 wit fiche van waarde 3
• 2 witte fiches van waarde 2
• 4 witte fiches van waarde 1
• 1 oranje fiche van waarde 1
• 1 groen fiche van waarde 1

Alle overgebleven witte fiches worden naast het scorespoor gelegd of tijdelijk even terug in de doos.

De Kwalzalvers van Kakelenburg: Spelverloop

Een spel heeft in totaal 9 ronden die waarin de spelers steeds met een lege ketel beginnen, die gaan ze vullen met ingrediënten. Steeds aan het einde van de ronde wordt de vlam op het rondenspoor een stapje vooruit geplaatst.

Ieder van de 9 ronden verloopt op de volgende manier:

• Waarzeggerijkaart nemen (geldig voor alle spelers)
• Ratten plaatsen (vanaf ronde 2)
• De drank bereiden
• Stoppen of stoppen door een ontploffing
• Puntentelling
• Start van een nieuwe ronde

Waarzeggerijkaarten nemen (geldig voor alle spelers)

Aan het begin van het spel wordt van de stapel met waarzeggerijkaarten de bovenste kaart genomen en voorgelezen. Deze is geldig voor alle spelers. Er staan diverse acties op, zoals bijvoorbeeld dat je het dubbele aantal diamenten kunt verdienen tijdens deze ronde. Of je mag bijvoorbeeld kiezen of je 4 overwinningspunten wilt nemen, of één wit fiche uit je buidel neemt.

Ratten plaatsen (vanaf ronde 2)

Iedere speler heeft een rattensteen gekregen aan het begin van het spel. Deze wordt vanaf ronde 2 gebruikt, in ronde 1 wordt deze stap overgeslagen. Het leuke van de ratten is dat het ervoor zorgt dat het spel meer gebalanceerd blijft. De hoeveelheid rattenstaarten die tussen de scoresteen van de speler die vooraan loopt en jezelf bepaald hoeveel stapjes je jouw rattensteen vooruit mag zetten in je ketel. Je begint op die manier dus eigenlijk met een reeds iets vollere ketel wanneer je niet de speler bent die vooraan staat. En dat betekent dat je automatisch deze ronde iets meer kunt kopen en meer overwinningspunten krijgt. Mits natuurlijk je ketel niet ontploft.

De drank bereiden

Vanaf nu begint het spel pas eigenlijk echt. Iedere speler neemt zijn buidel en neemt daaruit één eerste fiche. Deze fiche wordt in de ketel geplaatst direct na de druppel (of na de rattenstaart indien deze er ligt). Elk fiche heeft een waarde van 1, 2, 3 of 4. De waarde bepaalt hoeveel stapjes vooruit het ingrediënt in de ketel geplaatst dient te worden. Een ingrediënt met waarde 1 ligt direct na het vorige ingrediënt, een ingrediënt met waarde 2 ligt één stap verder, met waarde 3 nog een stapje verder, enzovoorts.

Je doel is natuurlijk om zo ver mogelijk te komen in de ronde, want hoe verder je op het spoor van je ketel weet te komen, hoe meer de waarde van je drankje wat je gebrouwd hebt. Daarvoor krijg je meer overwinningspunten en kun je meer besteden bij de aankoop van nieuwe ingrediënten.

Ingrediënten kunnen ook effecten meebrengen, maar daar kom ik later in dit artikel even op terug om het overzichtelijk te houden.

Stoppen of stoppen door een ontploffing

Zo makkelijk gaat dat overigens niet. Want natuurlijk zitten ook die vervelende knalerwten in je buidel, trek je een knalerwt dan gebeurt er niet direct wat. Deze leg je ook op de normale manier aan zoals je dat voor alle ingrediënten doet. Het enige is, dat wanneer de waarde van je knalerwten opgeteld meer dan 7 bedraagt, dan ontploft je ketel. Je mag daarna geen ingrediënten meer trekken.

Vertrouw je het zelf niet meer, en schat je in dat het risico te groot wordt en dat je bij het nemen van je volgende ingrediënt zou gaan ontploffen. Bijvoorbeeld omdat je al voor een waarde van 6 of 7 knalerwten in je ketel hebt liggen, dan is het verstandig om op tijd te stoppen. Je doet dan namelijk gewoon mee in de puntentelling. Terwijl wanneer je ontploft bent, je maar beperkt mee doet voor punten.

Puntentelling

Wanneer alle spelers zijn gestopt of verplicht tot stoppen gedwongen werden door een ontploffing, dan kan de puntentelling opgestart worden. Het veld direct na het laatst getrokken fiche in de ketel stelt het puntentellingsveld voor. Op een veld staan twee waarden. Het grote (altijd hogere) getal is de waarde van het veld. En het andere getal, wat in een geel vakje staat, is het aantal overwinningspunten wat de speler deze ronde behaald heeft.

Tijdens de puntentelling worden een aantal fasen doorlopen, dit gaat om fase A tot en met fase F. De eerste (fase A) is dat er één speler mag dobbelen, dat is de speler met de hoogste waarde deze ronde. Door te dobbelen kun je extra overwinningspunten krijgen, een gratis fiche, je druppel één stap vooruit zetten of je krijgt één robijn. Een speler waarvan de ketel is ontploft, doet niet mee voor het dobbelen.

Vervolgens komt fase B. Daarbij wordt er gekeken naar de zwarte, groene en paarse fiches. Bij de zwarte fiches draait het altijd om de speler met de meeste zwarte fiches, of in ieder geval meer zwarte fiches dan één van de buren. Daarmee kun je bijvoorbeeld robijnen of een stap vooruit met de druppel in je ketel verdienen. Bij de groene fiches is het afhankelijk welk groen ingrediëntenboekje je gebruikt wat voor voordeel je krijgt, datzelfde geldt voor de paarse.

In fase C wordt gekeken welk van de spelers op haar puntentellingsveld een robijn afgebeeld had staan. Is dat het geval, dan krijgt die speler één robijn uit de voorraad.

In fase D worden de overwinningspunten genoteerd en bijgewerkt op het scorespoor. Spelers die ontploft zijn, mogen kiezen of ze gaan voor overwinningspunten, of dat ze geen overwinningspunten willen maar juist fiches willen kopen (fase E). Een speler die niet is ontploft krijgt vanzelfsprekend beiden.

Fase E gaat om het kopen van fiches. Wat mij betreft het belangrijkste onderdeel van de Kwakzalvers van Kakelenburg wanneer je wilt winnen. Je mag per ronde 1 of 2 fiches kopen, mits je voldoende ver bent gekomen dat je jezelf dit kunt veroorloven. De kosten van de ingrediënten of fiches staan aangegeven op de ingrediëntenboekjes. Je kunt fiches kopen met een waarde van 1, 2 of 4. Houdt er rekening mee dat je met fiches van waarde 2 en 4 dus sneller vooruit zult gaan in je ketel in volgende speelronden.

Start van een nieuwe ronde

Eigenlijk hoort deze stap nog bij de puntentelling, maar voor de duidelijkheid heb ik deze onder een nieuwe titel vermeld. Deze laatste stap is fase F, het einde van deze ronde. De speler mag nu nog een aantal acties uitvoeren.

Door twee robijnen te betalen, mag een speler zijn druppel één stap vooruit zetten. Ook mag een speler zijn fles opnieuw vullen, je betaald daarvoor 2 robijnen. Een gevulde fles kun je tijdens het spel inzetten om een knalerwt terug in de buidel te mogen stoppen.

Als laatste stap wordt de eventuele rattensteen die in je ketel zet eruit gehaald en terug in het schaaltje gelegd vlak onder je ketel.

Vanaf nu begint het spel weer opnieuw in de volgende ronde. De vlam die de rondes bijhoudt op het scorebord wordt één ronde vooruit geschoven. Verder zijn er nog drie dingen om op te letten in ronde 2, 3 en 6.

• In ronde 2 wordt het gele ingrediëntenboek toegevoegd. Vanaf de puntentelling in ronde 2 mogen gele ingrediënten aangekocht worden.
• Tijdens ronde 3 wordt het paarse ingrediëntenboek toegevoegd. Vanaf de puntentelling in ronde 3 mogen er ook paarse ingrediënten worden aangekocht.
• In ronde 6 krijgen alle spelers een extra wit fiche (knalerwt) met waarde 1 erop in de buidel.

Einde van het spel De Kwakzalvers van Kakelenburg

Na 8 ronden start de finaleronde van Kwakzalvers van Kakelenburg. Het is nu de laatste kans om nog even een inhaalslag te maken. Aan het einde van deze ronde is er nog één kans om extra overwinningspunten te verkrijgen. Je kunt twee robijnen inleveren voor één overwinningspunt. Of je kunt in plaats van fiches aankopen nu ook overwinningspunten aankopen, deze kosten 5 geld per stuk.

De speler die nu de meeste overwinningspunten heeft verzameld is de winnaar van De Kwakzalvers van Kakelenburg.

De ingrediënten en ingrediëntenboekjes

Kwakzalvers van Kakelenburg draait vooral om de fiches, hoe voller je buidel komt met goede en waardevolle fiches, hoe verder je je ketel normaal gesproken vol zult krijgen zonder te ontploffen. Het leuke is dat ieder spel anders gemaakt kan worden, doordat er vier varianten zijn per fiche voor de blauwe, groene, gele, paarse en rode fiches. Hiervan zijn twee ingrediëntenboekjes met ieder een voor en achterzijde, in totaal goed voor 4 varianten.

In de bijlage, ‘De almanak van drankjes’ kun je alle varianten van de ingrediëntenboekjes terugvinden met een verdere toelichting. Maar om je alvast een voorbeeld te geven, neem ik je even mee in welke vier varianten er zijn van de blauwe ingrediëntenboekjes.

In set 1 mag je een extra fiches uit je buidel trekken wanneer je een blauwe fiche hebt aangelegd (1 extra bij waarde 1, 2 extra bij waarde 2, 4 extra bij waarde 4). Je mag vervolgens zelf kiezen of je dat extra getrokken fiche aanlegt of dat je deze terug in je buidel stopt.

Bij set 2 wanneer je een blauw fiche trekt, en je ketel bij de volgende fiche ontploft krijg je alsnog overwinningspunten. Bij een waarde 2 fiche de eerstvolgende 2 fiches, en bij een waarde 4 fiche de eerstvolgende 4 fiches.

Bij set 3 krijg je direct een robijn wanneer je een blauw fiche op een veld met een robijnveld legt.

Bij set 4 wanneer je een blauw fiche op een robijnveld legt, krijg je 1 punt. 2 punten bij een blauw fiche van waarde 2 en 4 punten bij een fiche met waarde 4.

In totaal dus eigenlijk 1024 (4 * 4 * 4 * 4 * 4) verschillende combinaties aan mogelijkheden die ieder spel net weer even anders maakt.

De Kwakzalvers van Kakelenburg review en onze mening

Ondertussen heb je vast al door dat wij lirisch enthousiast zijn over de Kwakzalvers van Kakelenburg. Dit spel komt onder andere terug in ons artikel de leukste spellen van het afgelopen jaar (2020) en in onze top 10 leukste bordspellen voor kinderen (6 tot 12 jaar). Ook werd de Kwakzalvers van Kakelenburg onder andere winnaar in de Speelgoed van het Jaar 2019 verkiezing. Dat liegt er niet om, en ik zal je proberen mee te nemen waarom wij maar ook anderen dit bordspel zo mooi vinden om te spelen.

Hoewel de eerste keer misschien wat overweldigend overkomt wanneer je de doos openmaakt, is dit spel eigenlijk verre van ingewikkeld. De Kwakzalvers van Kakelenburg kost je even een klein beetje tijd om de spelregels door te nemen, maar alles wordt heel duidelijk met goed voorbeelden toegelicht. Alleen dat al geeft een goed begin, hadden alle bordspellen maar dit soort duidelijke spelregels zodat je direct aan de slag kunt gaan. Het spel is eenvoudig om te leren spelen, laagdrempelig en het leukste van alles is dat iedereen constant gelijktijdig aan de slag is met hetzelfde spel. Dat laatste zorgt ervoor dat je niet hoeft te wachten op tegenspelers, en lekker samen aan het spelen bent.

Kwakzalvers van Kakelenburg is een tactisch spel en slimme spelers maken hier zeker meer kans om te winnen. Toch zijn er wat elementen die ervoor zorgen dat het spel mooi gebalanceerd werkt en wanneer je na ronde 3 al ver achter staat nog altijd grote kans maakt om te winnen. De rattensteen zorgt ervoor dat een speler die achteraan staat een voorsprong krijgt in de volgende ronde. Grote kans dat een speler daardoor winnaar van de ronde wordt en daardoor weer terug is in het spel. Buitenspel gezet worden is daardoor niet echt mogelijk. Plus er is een gelukelement in het spel, een zogenaamd push your luck principe. Je wilt het maximale eruit halen en wil zo lang mogelijk fiches uit je buidel blijven trekken om je ketel verder te vullen. Maar ergens moet je een afweging maken of je beter kunt stoppen of toch alles eruit wilt halen en nog maar een fiche trekt in de hoop je ketel niet te laten ontploffen. Dat balanceren tussen op het randje spelen wanneer het kan of af en toe wat zorgvuldiger omgaan met je ingrediënten in de ketel is een mooi spel op zichzelf.

Na z’n uitgebreid review over het spelverloop kunnen we eigenlijk alleen maar kort en krachtig zijn over De Kwakzalvers van Kakelenburg: een absolute aanrader voor gezinnen maar ook voor serieuzere bordspelers. Kwakzalvers speel je in ongeveer 45 minuten tijd en staat garant voor een rematch na je eerste spel. Een goed uitgewerkt, gebalanceerd en plezierig spel om te spelen.

De Kwakzalvers van Kakelenburg is verkrijgbaar bij bol.com en 999Games.