Agricola speelt zich af in een boeren setting. Jij runt een boerderij in de 17e eeuw met erf en zorgt voor alles wat hierbij komt kijken. Je start het spel op een boerderij wat slechts een houten huis heeft met twee kamers, precies genoeg voor jouw twee gezinsleden. Gedurende het spel zal je de boerderij uitbouwen in hoeveelheid kamers, maar ook de grond daar omheen kun je bewerken of voorzien van weiden. Je gezin kan ook meegroeien, waardoor je in staat bent om steeds meer acties uit te voeren.
Auteur: Uwe Rosenberg
Uitgever: 999Games
Geschikt voor 1 tot 4 spelers
Geschikt vanaf 12 jaar en ouder
Speelduur van 60 minuten met twee spelers, +30 minuten per extra speler
Inhoudsopgave
Een doos bomvol spelmateriaal?
Het is ongelooflijk wat een spelmateriaal je kunt vinden in de doos. Ik kocht dit spel voor € 45,-, maar het lijkt alsof er wel voor € 70,- aan spelmaterialen in de doos zit. Zeker 2 kilo materiaal. Alle basisgrondstoffen zijn van hout, dat maakt het gelijk mooi en kwalitatief. De onderdelen zijn mooi vormgegeven en het zijn er gewoonweg enorm veel, waaronder hout, leem, stenen, schapen, varkens, runderen, riet, graan en groenten. Daarnaast zitten er houten hekken en alle gezinsleden in. Je krijgt investerings- en ambachtskaarten, voedselfiches, stallen, verschillende type kamers en akkers. Als laatste grote speelborden en een plateau met boerderij en erf voor iedere speler.
Tactische keuzes voor broodnodige grondstoffen
Tijdens ieder ronde mogen de spelers om en om grondstoffen verzamelen met de gezinsleden. Hoe meer gezinsleden je hebt, hoe meer grondstoffen je daardoor kunt verzamelen. Een typisch ‘worker placement’ spel dus. Met hout en riet kun je in het begin goed gebruiken om je boerderij uit te bouwen of hekken te plaatsen. Met hekken kun je naast je boerderij weiden creëren waar je varkens, schapen of runderen kunt houden. Ook kun je akkers ploegen in de vrije vakken naast je boerderij, waarop je graan en groente kunt verbouwen.
Naast puur uitbouwen, verbouwen en het houden van dieren, moet je zorgen dat je eigen gezinsleden gevoed worden. Kom je aan het einde van de ronde voedsel te kort, dan krijg je strafpunten. En dat wordt lastig winnen. Zaak is om een goede balans te vinden en van te voren na te denken wanneer je weer tegen een voedseltekort gaat aanlopen.
Hoe werkt een spelronde in Agricola?
Agricola bestaat in totaal uit 14 spelronden waarin de spelers hun gezinsleden mogen inzetten op één van de actievelden op het spelbord. Aan het begin van het spel is het slechts mogelijk om hout te hakken, riet te snijden, akkers te ploegen en kan een houten huis worden gebouwd.
Op ieder actieveld mag slechts één gezinslid staan. Staat je tegenstander al op een veld, dan mag jij er dus niet meer bij. Nadat de eerste ronde heeft plaatsgevonden en de spelers om en om de gezinsleden op acties hebben geplaatst, wordt er één nieuw actieveld aan het spelbord toegevoegd. In iedere ronde worden de mogelijkheden daardoor groter. Uiteindelijk komen er allerlei actievelden bij, zoals het verzamelen van schapen, varkens en runderen, het bakken van brood, bouwen van hekken, zaaien van groente en het bouwen van kamers en huizen.
Op een groot aantal actievelden komen iedere ronde goederen te liggen. Als geen van de spelers hier een gezinslid op plaatst, blijven de goederen gewoon liggen tot de volgende ronde. Iedere opvolgende ronde wordt de stapel grondstoffen gewoon aangevuld.
Oogsten en voedertijd
Tijdens het spel vinden 6 momenten plaats waarop er geoogst mag worden, je verbouwde groenten mogen dan van de akkers gehaald worden. En dat is broodnodig ook, want daarnaast moeten je gezinsleden ook gevoed worden. Kom je tijdens deze momenten voedsel tekort om je gezinsleden te voeden, dan krijg je strafpunten. Het winnen wordt dan heel wat lastiger, zaak dus om een goede balans te vinden en van te voren goed na te denken wanneer je weer tegen een voedseltekort gaat aanlopen. Tijdens deze fase kunnen dieren zich voortplanten wanneer je paartjes hebt en er voldoende ruimte beschikbaar is in de weiden.
Voordelen van ambachten en investeringen
In een spel Agricola krijg je 7 ambachtskaarten die je tegen betaling kan inzetten. Daarnaast krijg je 7 investeringskaarten waarin je tijdens het spel kunt investeren. Met beide kun je kleine voordelen behalen, of aan het einde van het spel bonuspunten scoren. Een voorbeeld van een ambachtskaart is de ‘brandhoutsprokkelaar’ welke ervoor zorgt dat je een extra hout krijgt wanneer je bepaalde actievelden gebruikt. In totaal zijn er 48 verschillende ambachtskaarten en 58 verschillende investeringen, waardoor ieder spel een andere setting oplevert.
Winnen of verliezen
Na 14 ronden wint diegenen met het hoogste aantal punten. Dit is een optelsom van de staat en omvang van de boerderij en alles daaromheen. Heb je slechts een houten boerderij, dan loop je niet erg binnen met punten. Wanneer je daarentegen al flink hebt uitgebreid met nieuwe kamers of zelfs je boerderij hebt verbouwd naar leem of zelfs steen, dan loop je flink uit op punten. Ook voor de hoeveelheid akkers, omheinde weiden, je complete veestapel, aanwezige gezinsleden en de verbouwde groente en granen leveren punten op.
Een leuke extra is dat je ook minpunten te krijgen, mits het natuurlijk in je voordeel werkt. Hierdoor moet je focus hebben op alle onderdelen waarmee punten behaald kunnen worden. Als voorbeeld, heb je slechts 0 of 1 akkers, dan krijg je 1 minpunt.
Als je geïnvesteerd hebt in ambachts- en investeringskaarten, kun je daarvoor extra bonuspunten krijgen. Dit staat aangegeven aan de onderkant van de kaart. Goede reden om hier slim mee om te gaan voor die paar extra punten, die precies het verschil kunnen maken.
Conclusie: is Agricola de moeite waard om te kopen?
Agricola geeft een mooie balans tussen een goed toegankelijk bordspel en een meer expert georiënteerd bordspel. Hoewel het spel wat meer serieuze elementen bevat, is de leercurve niet bijzonder hoog. Alle stappen staan goed omschreven in de spelregels, al zal het wel zo zijn dat je eerste spel wat meer tijd in beslag zal nemen. Je kunt daar de eerste keer best een avondje mee zoet zijn hebben wij gemerkt. Maar heb je het eenmaal door, dan speel je het prima binnen 60 minuten uit.
Aangezien er veel variaties mogelijk zijn, blijf je in de eerste tien spellen gewoon nieuwe methoden ontdekken. En ook daarna ben je er zeker nog niet, continu kun je blijven aanpassen in je speelwijze. Je moet vooral ook anticiperen op je tegenstander, die misschien net die grondstoffen die jij nodig had weg kaapt. Juist dat deel zorgt voor een mooie interactie, waardoor je volgende beurt er heel anders uit kan zien. Het speelveld bouwt zich dynamisch op, iedere ronde komt er een nieuw actieveld bij.
De geluksfactor in Agricola is bijzonder laag. Eigenlijk alleen de ambachtskaarten en investeringskaarten aan het begin van het spel kun je een gelukje mee hebben. Maar, hoewel dat kan helpen is het zeker niet de bepaling voor de winnaar in het spel. Tactisch denken en de juiste stappen zetten, daar draait het om.
In 2009 werd Agricola winnaar van de Nederlandse Spellenprijs en werd het spel ook nog eens genomineerd voor Speelgoed van het Jaar in categorie 12+.
Alles bij elkaar zijn wij van mening dat je niet om Agricola heen kunt. Een absolute aanrader die je een keer geprobeerd moet hebben. Een expert-spel, maar dan zeker niet hoogdrempelig!
