3000 jaar terug in de tijd, terug naar het moment waar de Arameeërs zich gevestigd hebben in Mesopotamië. In Mesopotamië leidt iedere speler zijn eigen stam die zij verder proberen op te bouwen en daarmee in staat zijn om offers te brengen aan de tempel. Mesopotamië is een strategisch bordspel geschikt voor 2 tot 4 spelers, waar je ongeveer 45 minuten mee zoet bent.

Aantal spelers: 2 tot 4 personen
Speelduur: ongeveer 45 minuten
Vanaf 10 jaar en ouder
Uitgever: 999Games
Genre: Strategisch bordspel

Doel van het spel

In Mesopotamië leidt je je eigen stam, je start met slechts 3 Arameeërs en een eigen hut. Door nieuwe gebieden te ontdekken en daar hout en steen te verzamelen kun je je eigen beschaving verder opbouwen. Steeds wanneer een speler met één hout een nieuw hut bouwt, komt er een offer bij dit hut te liggen. Deze dienen naar de tempel gebracht te worden. De speler die het als eerste lukt om vier keer geofferd te hebben, krijgt het meeste aanzien en wint het spel.

Maar die offers kun je niet zomaar brengen, er gaan veel tactische en strategische handelingen aan vooraf om de eerste speler te zijn die in staat is alle vier de offers te brengen. Er moeten grondstoffen gehaald worden, het mana-niveau dient opgehoogd te worden en dient op voldoende hoog niveau gehouden te worden.

Inhoud van de doos Mesopotamië

• 41 zeshoekige tegels (vlaktes, bos, vulkaan, tempelplaats, steengroeve)
• 18 speelkaarten
• 4 mana-tabellen (één per kleur)
• 4 mana-pionnen (één per kleur)
• 4 mana-balken (één per kleur)
• 20 hutten (5 per kleur)
• 12 cultusplaatsen (3 per kleur)
• 16 offers (4 per kleur)
• 32 Arameeërs (8 per kleur)
• 20 bundels hout
• 20 brokken steen (grind!)
• 1 speloverzicht (met op de achterzijde de startopstelling)
• 1 tempel
• De spelregels
• Mesopotamië overzicht en startopstellingen

Voorbereiding van een spel

In de doos van Mesopotamië zit een extra boekje naast de spelregels, deze bevat een overzicht van de handelingen en acties die een speler in zijn beurt mag verrichten. Na het lezen van de spelregels is dit eigenlijk het enige wat je tijdens het spel nog zult gebruiken. Bij de eerste keer spelen merk je dat je af en toe de spelregels nog eens wilt raadplegen, maar verder speelt het redelijk voor zich.

Op dat overzicht bevinden zich ook de startopstellingen voor twee, drie en vier spelers. De spelomgeving waarop gespeeld wordt blijft verder gelijk. Er zullen alleen meer hout en steen toegevoegd worden op de aanwezige tegels.

Iedere speler krijgt een mana-tabel, waarop het maximale en huidige mana-niveau op af te lezen is. Dit houdt iedere speler voor zichzelf bij met een balkje en pion. Mana is benodigd om offers te brengen.

Alle tegels die niet worden gebruikt voor de startopstellingen, worden geschud en op een stapel op tafel klaargelegd. Deze gebruiken de spelers later wanneer zij nieuwe stukken land verkennen en ontdekken.

Iedere speler krijgt alle speelstukken in de door hem gekozen kleur voor zich. De speelkaarten, hout en steen worden naast het bord klaargelegd.

Spelregels en spelverloop

De spelers zijn om beurten aan de beurt, en doorlopen daarbij drie fasen. Ik zal kort de mogelijkheden per fase aan je toelichten.

1. Arameeërs verplaatsen
2. Actie(s) uitvoeren
3. Mana ontvangen

Iedere speler doorloopt steeds de drie fasen. En mag daardoor verschillende handelingen uitvoeren. Een beurt eindigt in de derde fase, waarbij de speler mana ontvangt. Daarna is de volgende speler aan zet.

Fase 1: Arameeërs verplaatsen

Iedere beurt krijgt een speler 5 bewegingspunten waarmee Arameeërs verplaatst kunnen worden over het speelbord. Iedere tegel die een Arameeër zichzelf verplaatst over de tegels telt als één bewegingspunten. Een speler mag zelf kiezen welke Arameeërs gebruikt worden tijdens de beurt. Zo mag hij kiezen om 1 Arameeër 5 plekken te verplaatsen. Of hij kiest er bijvoorbeeld voor om 1 Arameeër 2 plekken te verplaatsen en 1 andere Arameeër 3 plekken.

Tijdens het verplaatsen van Arameeërs is een speler vrij om verschillende acties uit te voeren. Deze zijn ongelimiteerd en kosten geen bewegingspunten of mana.

Actie dragen: wanneer een speler hout of steen tegenkomt, mag hij deze oppakken en meenemen. Hij mag op ieder moment de grondstof weer laten vallen.

Actie grondstoffen stelen: wanneer een speler op een tegel terecht komt waar een tegenstander zich bevind die een grondstof bij zich draagt, mag een grondstof gestolen worden. Er is dan wel de randvoorwaarde dat de speler in de meerderheid is met Arameeërs op de betreffende tegel.

Aan de tempel bouwen: Heb je een Arameeër die een steen bij zich draagt, dan kun je de steen brengen bij de tempel. Je maximale mana-niveau mag je daarna direct met één verhogen. Ook krijg je één mana wat je later kunt gebruiken om te offeren.

Offeren: Je mag een offerfiche in je eigen kleur van een hut naar de tempel dragen. Je moet daarvoor wel over genoeg mana beschikken, zoals het nummer aangeeft op de offerfiche. Wanneer je offert, moet je de gebruikte Arameeër inleveren.

Ontdekken: Een speler mag zijn Arameeërs verplaatsen over landtegels die nog niet bestaan. Iedere stap die een speler zet naast het speelbord, wordt direct gevuld met een tegel van de trekstapel. Een speler mag in zijn beurt maximaal 3 landtegels ontdekken.

Fase 2: Actie(s) uitvoeren

Nadat een speler zichzelf bewogen heeft in de eerste fase, mag hij nog kiezen uit één van de vier mogelijke acties. Om acties uit te voeren, moet de speler wel aan bepaalde randvoorwaarden voldoen. Er zijn vier acties die uitgevoerd mogen worden.

1. Hutten bouwen
2. Cultusplaats bouwen
3. Nakomelingen
4. Eén kaart trekken

Actie hutten bouwen: Wanneer een speler zich op een vlakke terreintegel bevindt, mag hij ervoor kiezen om een hut te bouwen. Hij moet dan op die terreintegel over twee Arameeërs beschikken. Daarvan moet één Arameeër 1 hout bij zich dragen. Na het bouwen van het hut mag er één offerfiche onder het hut gelegd worden. Dat offerfiche kan later weer gedragen worden naar de tempel om te offeren.

Actie cultusplaats bouwen: Gelijk aan de actie hutten bouwen, maar nu heb je 1 steen nodig in plaats van hout. Je mag op een vlakke terreintegel direct een cultusplaats bouwen. Cultusplaatsen worden gebruikt om je mana sneller op te laden aan het einde van een speelbeurt, zodat je sneller weer kunt offeren.

Actie nakomelingen: Wanneer een speler zich met twee Arameeërs bevindt op een tegel waar een eigen hut aanwezig is, dan mag de speler ervoor kiezen om één extra Arameeër op die tegel te plaatsen vanuit zijn eigen voorraad. De enige manier om meer speelstukken in het spel te krijgen.

Actie één kaart trekken: Deze actie spreekt voor zich, er zijn verschillende actiekaarten die je op een willekeurig moment mag inzetten. Deze actie gebruik je meestal alleen wanneer je in die beurt geen andere actie kunt uitvoeren. Actiekaarten kunnen trouwens best handig zijn. Zo kun je bijvoorbeeld een kaart trekken waardoor je in de eerste fase 3 extra verplaatsingspunten mag inzetten.

Fase 3: Mana ontvangen

In fase 3 mag je geen acties meer uitvoeren. Eigenlijk is dit de afronding van je beurt. Je ontvangt hier mana wanneer je over cultusplaatsen beschikt. Voor iedere cultusplaats van jezelf waarop zich minimaal 1 Arameeër bevindt krijg je één mana op je eigen mana-tabel.

Wanneer je met 2 van je eigen Arameeërs op één cultusplaats van een tegenstander staat, ontvang je daar ook één mana voor op je eigen mana-tabel aan het einde van je beurt.

En mana is echt essentieel om offers te kunnen brengen. Aangezien je om te winnen 4 offers moet brengen, dien je ervoor te zorgen dat je over minimaal één cultusplaats beschikt om tijdig over voldoende mana te beschikken. Natuurlijk zijn er meerdere tactieken en mogelijkheden, maar dit is wat de ervaring ondertussen heeft geleerd.

Einde van het spel Mesopotamië

Mesopotamië eindigt direct wanneer een speler in staat in om alle vier zijn offers bij de tempel te brengen. De speler die dit als eerste voor elkaar krijgt, is de winnaar van Mesopotamië.

Onze mening over Mesopotamië

Duidelijk is dat Mesopotamië een strategisch bordspel is waarbij veel tactische handelingen mogelijk zijn. Een bordspel waarbij je door de acties op een zo slim mogelijke manier te combineren je eigne beschaving spoedig verder zult opbouwen. Met maar één doel, de eerste speler zijn die alle vier de offers naar de tempel heeft gebracht.

Het leuke van Mesopotamië is dat ieder spel ander is. Niet doordat de spelers andere handelingen verrichten of deze in een andere volgorde uitvoeren, wat natuurlijk ook het geval kan zijn. Maar simpelweg doordat je het speelbord verder gaat uitbouwen gedurende het spel. Steeds wanneer je buiten het bord stapt met een Arameeër, verken en ontdek je een nieuwe landtegel. Die wordt blind getrokken en aan het spel toegevoegd. De tegels zijn zeshoekig en passen precies in elkaar doordat ze in elkaar vallen.

Tactisch zijn er best wat mogelijkheden om over na te denken. Is het verstandig om alvast een offer te brengen alvorens je een cultusplaats hebt gemaakt? Maak je eerst je tweede of zelfs derde hut voordat je start met offers? En hoeveel nakomelingen wil je verkrijgen zodat je die Arameeërs slim kunt inzetten om mana te verkrijgen via de cultusplaats van je tegenstander? Of misschien je tegenstander makkelijker kunt bestelen wanneer steen door hem wordt vervoerd naar de tempel?

Qua vormgeving is Mesopotamië niet het meest spraakmakende bordspel. Grappig is het wel dat er steentjes gebruikt worden om stukken steen te representeren. Net zoals er balkjes hout worden gebruikt om hout te representeren, al zien we dat natuurlijk ook in andere spellen terug.

Mesopotamië is redelijk laagdrempelig, de regels en mogelijkheden blijven beperkt waardoor je snel van start kunt. Zelf vind ik Mesopotamië vooral een geschikt en interessant spel voor spelers die van tactiek en strategie houden.