Ik probeerde Wingspang, een bordspel wat weggelecht is voor vogelliefhebbers. Je probeert de best mogelijke leefomgeving te creëren op jouw eigen spelersbord. Daarop plaats je vogels, die ieder eigen wensen en eigenschappen kennen. Het draait vooral om het maken van combinaties tussen vogels, die ervoor zorgen dat je bord steeds sterker wordt. Wingspan is een typisch engine building bordspel. Hoe meer vogels je combineert, hoe meer handelingen je mag gaan uitvoeren tijdens je beurt. Ik begin met het delen van mijn eigen bevindingen en mijn beoordeling. Verderop in dit artikel leg ik je de voorbereiding en de belangrijkste spelregels uit. Zo kun je zelf oordelen of Wingspan voor jou interessant is.

Mijn beoordeling

Ik ben ervan overtuigd dat Wingspan voor jou geen nieuwe naam is. Je hebt er vast al eens van gehoord, toch? Wingspan is een bordspel wat bijzonder goed bekend staat. Dat vind ik deels terecht, maar deels moet ik je ook verklappen dat dit niet één van mijn eigen persoonlijke favorieten is. Verre van zelfs! Maar, dat betekent niet dat ik Wingspan geen goed spel vind, laat dat voorop staan. Ik zal je uitleggen waarom.

Al bij het uitpakken valt op dat Wingspan een bijzonder mooi vormgegeven spel is. De details op de speelkaarten, de leuke eitjes en het vogelhuisje waarin de dobbelstenen geworpen worden. Een pracht spel, waarbij alle illustraties en grafische vormgeving kloppend is. Erg leuk is dat je ook wat te leren krijgt over vogels, de spanwijdte van de vleugels, hoeveel eitjes ze leggen, enzovoorts.

Beginnen we voor het eerst met spelen, komen we er achter dat de spelregels best wel wat tijd kosten om door te nemen. Tijdens het spelen ben je vooral bezig met het turen naar de vogelkaarten. Wat voor actie staat er op? Wat is het effect? En hoe gaat dat passen in mijn bestaande set? Op zich niet erg, maar het zorgt wel voor verlies in snelheid van het spel, je bent zo een avondje zoet. De spelregels zijn gelukkig wel duidelijk met veel voorbeelden om tijdens het spelen te raadplegen.

Snap je het eenmaal, dan gaat het toch verrassend vlot. Er zijn dan eigenlijk ook maar vier acties die er echt toe doen. Spelen van een vogel, pak voedsel, leg eieren of trek vogelkaarten. Begrijp je dat deel samen met de kunst om een goede engine te creëren, dan snap je Wingspan.

Er is bijzonder veel mogelijk. Als engine builder is Wingspan een kei van een bordspel. De kracht zit hem in het uitvinden van een goedwerkende engine met de combinaties van 170 verschillende vogelkaarten. Ieder unieke eigenschappen en acties, die het spel gevarieerd worden. Je ben tactisch aan het nadenken en probeert de slimste beslissingen te maken.

Ik vind het wel jammer dat er nauwelijks interactie is tussen de spelers. Iedereen doet zijn eigen ding. Dat kan dan wel iets verbeterd worden door het bonusbord in competitieve vorm (omgedraaid) te gebruiken. Er moet dan iets meer opgelet worden wat andere spelers doen, want je krijgt geen punten wanneer je achteraan staat op het bonusbord.

Dit laatste is de voornaamste reden dat het voor mij geen favoriet is. Ik zie graag wat meer interactie en competitie tussen de spelers. Als je van een vredelievend spel houd, waarbij je je eigen ding kunt doen en kunt beredeneren wat de slimste keuzes zijn om jouw leefomgeving te verbeteren. Dan weet ik zeker dat je Wingspan een goed spel gaat vinden. Het thema is mooi, het spel kent genoeg complexiteit en mogelijkheden en is razend populair onder heel veel bordspelers. Het spel werd ook nog eens genomineerd tot Speelgoed van het Jaar in 2019. Genoeg reden om Wingspan een kansje te geven.

Wingspan is verkrijgbaar bij bol.com.

Belangrijkste spelinformatie

Nu je mijn mening weet, zal ik je de belangrijkste spelregels en doestellingen van Wingspan uitleggen.

Auteur: Elizabeth Hargrave
Geschikt voor 1 tot 5 spelers
Geschikt vanaf 10 jaar en ouder
Speelduur 40 tot 70 minuten
Uitgever: 999Games

Wat is het doel in Wingspan?

Je probeert zoveel mogelijk punten te verzamelen in 4 speelrondes. Je gebruikt je speelbord om vogels te verzamelen en deze op te waarderen met eieren en voedsel en je probeert aan de condities te voldoen van je eigen bonuskaarten om daarmee slim punten te scoren. Punten verdien je op verschillende manieren.

• Alle vogels op je speelbord leveren punten op.
• Eieren die je verzameld hebt in het nest van je vogels leveren één punt per ei op.
• Voedsel fiches bij je vogels leveren één punt per fiche op.
• Vogelkaarten die je onder je vogels hebt geschoven leveren ook één punt per kaart op.
• Met bonuskaart(en) kun je extra punten scoren.
• Alle punten die je hebt behaald op het scorespoor van het bonuspunten bordje.

De voorbereiding en start van een spel

Eerst het saaiste stukje, wat uitleg over de voorbereiding. Als je vooral geïnteresseerd bent in mijn mening over Wingspan raad ik je aan dit over te slaan en verder te lezen.

Iedere speler krijgt een speelbord met daarop de drie verschillende leefomgevingen waar vogels in bewaard kunnen worden. Alle spelers krijgen 5 verschillende soorten voeding, zaden, vis, fruit, knaagdieren (muizen) en ongewervelden (wormpjes). Daarnaast ontvangen ze 5 verschillende vogelkaarten. Je kiest zelf welke van die vijf je wilt houden, dat mogen er zoveel zijn als je wilt. Maar voor iedere vogelkaart die je wilt bewaren moet je één van je gekregen voedselfiches afleggen.

Je krijgt twee bonuskaarten, daarvan kies je er eentje om te houden. Die bonuskaarten kunnen extra punten geven op het einde van het spel. Bijvoorbeeld wanneer je van één type vogel er meerdere hebt verzameld. Verder wordt de dobbeltoren in vorm van een leuk vogelhuisje klaargezet, de voedselfiches en eieren centraal neergelegd, worden er drie vogelkaarten opengedraaid en worden er willekeurig 4 bonusfiches op het scorebordje neergelegd. Om te starten krijgt iedere speler 8 kubussen in zijn kleur, daarmee markeer je acties die je hebt uitgevoerd tijdens een ronde.

Vier rondes met vier belangrijke acties

Je speelt in vier rondes. Waarbij de spelers één actie per beurt mogen uitvoeren. Je kiest steeds uit de acties: spelen van een vogel, pak voedsel, leg eieren of trek vogelkaarten.

Vogelkaarten begrijpen

Dit is waar het allemaal om draait. De vogelkaarten die ieder een eigen leefomgeving hebben. Sommige kunnen specifiek maar in één habitat leven, terwijl andere soms hybride kunnen leven. Dat bepaald in welke rij van je speelbord ze geplaatst kunnen worden. Ze kunnen een bepaald aantal eieren bewaren, die aan het einde van het spel ieder één punt opleveren. De breedte van de vleugels wordt gebruikt bij de activatie van speciale eigenschappen.

Alle kaarten hebben een verschillend aantal punten die zij opleveren aan het einde van het spel. Ze hebben kosten in vorm van voedsel om gespeeld te mogen worden. Er zijn overigens ook vogels die geen voedsel vereisen om te mogen spelen.

Iedere vogel heeft verder ook een speciale eigenschap. Die kunnen op drie momenten worden geactiveerd, afhankelijk van de vogel. Bij activatie kan het bijvoorbeeld zo zijn dat je twee nieuwe bonuskaarten mag trekken, waarvan je er eentje mag kiezen om te houden.

1. Direct activeren bij het spelen (witte ondergrond). Deze vorm is eenmalig, de andere manieren van activeren kunnen meermaals plaatsvinden tijdens het spel.
2. Activeren wanneer andere spelers bepaalde acties uitvoeren (licht rode balk).
3. Activeren wanneer je er met je kubus overheen gaat (bruine balk).

Eerste acties uitvoeren in Wingspan

De startspeler begint, met de klok mee mogen de spelers steeds één actie uitvoeren. Dat gaat door totdat de spelers ieder alle 8 kubussen gebruikt hebben. Er zijn vier verschillende acties die uitgevoerd kunnen worden. Dat zijn spelen van een vogel, pak voedsel, leg eieren of trek vogelkaarten.

Actie 1. ‘Speel een vogel’ (bovenaan speelbord)

Je kiest één van je vogelkaarten, betaald het benodigde voedsel en plaats deze in het gebied waar hij thuis hoort. Als omgeving moet je bijvoorbeeld het moeras kiezen. De vogel komt altijd uit op het eerste vrije vakje zo ver mogelijk aan de linkerkant van het speelbord. De eerste vogel kost geen eieren, maar voor alle opvolgende vogels kost dit ook eieren. Je leest dat af in het bovenste spoor waarin de eitjes weergegeven worden. Hoe verder naar rechts, hoe meer eieren het gaat kosten.

Tijdens de actie speel een vogel mag je als je dat wil twee voedselfiches afleggen om er één naar keuze terug te pakken. Heeft de vogel een speciale eigenschap die direct geactiveerd wordt? Dan mag je de omschrijving direct uitvoeren. In ons voorbeeld van de Bergsialia mag je direct een tweede vogel in terreintype weide spelen, en daarvoor de normale kosten betalen.

Actie 2. ‘Pak voedsel’ (bovenste spoor)

Het bovenste spoor spelen geeft je voedsel. Je mag één dobbelsteen pakken uit het vogelhuisje en het bijbehorende voedselfiche wat de dobbelsteen aangeeft. Hoe verder je in het pak voedsel spoor komt, hoe meer dobbelstenen je per actie mag pakken, waardoor je meer voedsel verkrijgt.

Als het vogelhuis leeg raakt tijdens een beurt mogen alle dobbelstenen opnieuw via het vogelhuis gedobbeld worden. Stel het gebeurt dat de overige dobbelstenen allemaal hetzelfde voedsel weergeven, dan mag je eventueel eenmaal opnieuw dobbelen.

Actie 3. ‘Eieren leggen’ (middelste spoor)

Je mag nu eieren plaatsen op de vogels die al op je speelbord liggen. Dat is wel afhankelijk van het aantal eieren wat een vogel mag hebben in zijn nest. Hoe verder je op het eieren leggen spoor komt, hoe meer eieren je mag pakken per keer.

Actie 4. ‘Trek vogelkaarten’ (onderste spoor)

Bij deze actie mag je vogelkaarten trekken. Je kiest voor één van de drie vogelkaarten die opengedraaid naast het speelbord liggen. Of je kiest de bovenste kaart van de blinde trekstapel. Hoe verder je op het trek vogelkaarten spoor komt, hoe meer kaarten je per keer mag trekken.

Het vormen van een engine: de kracht van meerdere vogels

Als je een kubus gebruikt met een van de hoofd acties, dat zijn pak voedsel, eieren leggen en trek vogelkaarten dan plaats je één kubusje op het eerste lege vakje van in die strook. Na die actie loopt jouw kubus terug naar de linkerkant van het bord, je kubus stapt daarbij op iedere vogel die je tegenkomt. De speciale eigenschappen van iedere vogel worden daarbij geactiveerd, maar alleen als het om een actie in een bruine balk gaat. Hoe verder je in het spel komt, hoe meer vogels er zullen liggen op één spoor. Dat betekent dat je steeds meer handelingen mag uitvoeren in één beurt. Je begrijpt als dat dit een engine wordt die steeds meer gaat opleveren.

Kubussen bepalen de overgebleven acties

Nadat je klaar bent met een actie, laat je de kubus op je speelbord staan, daaraan is af te lezen welke acties zijn uitgevoerd. Iedere speler start met 8 kubussen en mag dus 8 acties uitvoeren in de eerst ronde.

Het einde van een ronde

De eerste ronde is afgelopen wanneer alle 8 kubussen gebruikt zijn. Je start direct met tellen aan de hand van het scorebordje waarop je aan het begin van het spel vier willekeurige bonus tegels hebt gelegd. Voor de eerste ronde zou er een bonusfiche kunnen liggen waarbij de spelers tellen hoeveel eieren ze hebben bij vogels in terreintype weide. Heb je er twee, dan plaats je één van je kubussen op de twee van het scorebordje.

Daarna volgt de telling van de tweede. Eén van je kubussen blijft op het scorebordje staan, de andere 7 gebruik je tijdens ronde twee. Dat gebeurt ook voor de volgende rondes, waardoor je steeds met één kubus minder speelt.

Dat bonusbordje is overigens ook om te draaien, maar dat is meer iets voor de volgende spellen die je gaat spelen. Meer competitief in onze mening, het gaat dan steeds erom welke speler op de 1^e, 2^e of 3^e plaats staat voor extra bonuspunten. Daardoor kan het zijn als je achteraan staat dat je geen extra punten scored in een ronde.

Einde van Wingspan na 4 ronden

Na vier rondes vogelen is het spel klaar en tel je alle punten bij elkaar op. De winnaar is degene met de meeste punten op basis van:

• De punten die je krijgt op basis van het bonusbordje.
• Het totaal aantal punten van de vogels die op je speelbord liggen.
• De punten die je krijgt van je bonuskaart(en), als het gelukt is die te vervullen.
• Eén punt per ei die op je vogelkaarten liggen.
• Het voedsel op je vogelkaarten, ook één punt per voedselfiche.
• Kaarten die onder je vogels op het speelbord liggen, ook één punt per kaart.

Wingspan kopen via bol.com of 999 Games.