Azul is bij ons niet meer weg te denken. Het spel heeft een simpel concept wat gemakkelijk te leren is, maar is gelijktijdig een abstract bordspel waarbij je je hersenen flink mag laten kraken. Ondertussen zijn er meerdere Azul spellen in omloop, in de basis blijven de regels, het thema en de sfeer ongeveer gelijk. Het draait allemaal om het zo goed mogelijk bekleden van ramen en paleismuren. En toch is ieder spel net weer even anders. Maar hoe zit dat nu? Wat zijn nu echt de leukste Azul spellen en welk spel kun je het beste kopen?

Je snapt vast al dat ik zelf ontzettend enthousiast ben over Azul. En ik ben zeker niet de enige, want Azul heeft direct in het jaar van uitgifte onder andere de Nederlandse Spellenprijs 2018 in categorie Familie en de Deutsche Spiel Preis 2018 verkregen. Dat moet wel goed zitten, precies wat ik dacht bij mijn aankoop. En dat was ook zeker zo, met als gevolg dat ik ieder opvolgend Azul spel ook direct hebt aangekocht!

Ieder Azul spel is net even anders, maar wat is het leukste spel?

En ieder Azul spel is gewoon weer net even anders. Ieder spel heeft haar eigen kracht en complexe denkwijze om veel punten te verkrijgen. Dat rekenen en aanpassen aan de tegeltjes die op de fabriekstegels liggen in combinatie met je speelbord, dat is de kracht van Azul.

Er zijn ondertussen meerdere Azul spellen uitgegeven. Maar welke versies zijn nu echt de leukste en wat maakt de verschillende spellen uniek? In dit artikel leg ik ieder van de Azul bordspellen uit en geef ik je mijn mening. Zo kun jij zelf bepalen welke versie jou het leukste lijkt!

Welke Azul spellen zijn er?

• Azul (2018)
• Azul De Ramen van Sintra (2019)
• Azul Zomerpaviljoen (2020)
• Azul Kristal Mozaïek Expansie (2020)

Azul

Azul is het eerste Azul spel wat werd uitgebracht in 2018, dit spel vormt eigenlijk het basisspel. Azul is een abstract spel waarbij je het paleis van de koning in Portugal gaat versieren met keramische tegels. Dat doe je door de tegeltjes zo goed mogelijk te plaatsen op je eigen scoreplateau. Steeds wanneer je tegels kunt plaatsen die tegen eerder gelegen tegeltjes aanliggen, veroorzaak je kettingreacties in de puntentelling. En het draait natuurlijk allemaal om de meeste punten.

Tussen de spelers liggen fabrieksschijven waarop ieder 4 tegels liggen. Om beurten mogen de spelers een fabrieksschijf kiezen en daarvan alle tegels in één kleur in ontvangst nemen. De overige tegels leggen zij in het midden van de tafel. Er mag ook gekozen worden om de tegels in één kleur van het midden van de tafel te nemen De in ontvangst genomen tegels moeten direct aangelegd worden op de patroonlijnen op het eigen tableau. Zo gaan de spelers om beurten door totdat de tegels op zjin. Passen de tegels niet meer op een patroonlijn? Dan vallen ze kapot en krijg je minpunten.

Wanneer er geen tegels meer op de fabrieksschijven of het midden van de tafel zijn, is de ronde afgelopen. Van iedere volle patroonlijn moet één tegel daarvan doorgeschoven worden naar het eigen speelveld. Je probeert zo velden te creëren waarbij zoveel mogelijk tegels elkaar raken, want iedere tegel die bij het aanleggen geraakt wordt is één extra punt. Het laatste tegel in een rij levert zo al 4 extra punten op. Gelijktijdig kunnen de rijen ook horizontaal extra punten opleveren. Daar zitten wel een aantal regels aan, want je mag maar één tegel per soort in een horizontale of verticale rij hebben. Dat maakt de puzzel nu net even een stukje complexer! Het spel is klaar wanneer één van de spelers een complete horizontale rij gevuld heeft met tegels.

Azul is een ontzettend leuk spel voor mensen die het leuk vinden om te werken met abstracte puzzels en patronen. Je moet Azul net een stapje vooruit denken. En ondanks dat speelt het kinderlijk eenvoudig. Onze eigen ervaring heeft geleerd dat Azul eigenlijk het leukste is met 3 of 4 spelers. Natuurlijk werkt het gewoon met twee, maar het voelt dan net wat gemakkelijker en voorspelbaarder. Azul kent veel diepgang en mogelijkheden, iedere speler speelt voor zich en toch moet je constant alert zijn op wat je tegenstanders doen. Wat voor tegels hebben ze nodig, welke tegels kun jij wegpakken in jouw voordeel zodat een tegenstander een rij niet af weet te krijgen? Heb je nog geen Azul spel? Dan raad ik je aan om gewoon met deze versie te beginnen!

Azul is verkrijgbaar bij bol.com.

Azul De Ramen van Sintra

In 2019 kwam het eerste vervolg op Azul onder de naam De Ramen van Sintra. Een op zichzelf staande Azul versie waarin we dezelfde basisprincipes zien terugkomen. En toch heeft het spel een geheel andere beleving, dat merk je al direct bij het zien van de spelersplateaus. In Azul de Ramen van Sintra bekleden we een paleis met glas-in-lood tegels. Hoe beter het lukt om goede combinaties te maken, hoe meer punten er te verdienen zijn.

Iedere speler krijgt zijn eigen spelerstableau waarop de glas-in-lood tegels aangelegd moeten worden. Verder zijn er ook in deze Azul versie fabrieksschijven waarvan de spelers tegels mogen trekken. In totaal worden er 6 speelronden gespeeld. Tijdens die ronden kunnen heel wat punten behaald worden wanneer het lukt om combinaties te maken.

Origineel bedacht is het modulaire spelersplateau dat bestaat uit een kleine basisstuk waaraan 8 patroonstroken in willekeurige volgorde en zijde geplaatst worden. Ieder spel is je speelbord daardoor net weer anders. Op patroonstroken staat afgebeeld welke glas-in-lood tegels geplaatst moeten worden. Wanneer een patroonstrook compleet is, mag je één van de tegels naar onderen schuiven en die mag direct geteld worden voor punten. Heb je al eerder patroonstroken afgerond die rechts van deze strook liggen? Dan tellen die stroken opnieuw mee in de puntentelling. Hierdoor ontstaat kettingreacties. Nadat een patroonstrook compleet is mag je deze omdraaien, daar staat een reeks andere tegels op. Lukt het om ook die zijde vol te krijgen, dan verwijder je de strook van je bord.

Je speelt met een glaszetter, bij het plaatsen van glas-in-lood tegels op de patroonstrook verplaatst de glaszetter zich naar die strook toe. Je mag alleen aan de rij waarbij de glaszetter zich bevind tegels aanleggen of rechts daarvan. Kun je rechts van je glaszetter geen tegels zetten, dan mag je een beurt niets doen en de glaszetter terug naar links verplaatsen.

Azul De Ramen van Sintra gebruikt dezelfde basismechanismen als Azul met nieuwe aanvullingen en handelingen. Waaronder het modulaire speelbord, de glaszetter en meermaals compleet maken van patroonstroken. Je moet net weer even anders nadenken over handelingen, elkaar anders dwarszitten en je hebt een andere tactiek nodig om veel punten te vergaren.

In eerste instantie leek mij de tactiek wat minder dan bij Azul zelf, het voelde alsof de patronen bijna ‘random’ gevuld werden. Pas na een aantal spellen begon mij door te dringen waar ik op moest letten en met welke handelingen en tactiek je meer punten kunt scoren. Alleen maar positief, juist uitdagend wanneer je moet zoeken naar de beste methoden.

De regels van Azul De Ramen van Sintra zijn kinderlijk eenvoudig. Er zijn eigenlijk maar twee mogelijkheden per beurt, tegels pakken en deze aanleggen of de glaszetter naar links verplaatsen. Binnen een paar minuten geleerd, maar dan vervolgens de uitdaging om veel punten te scoren nog! Een goed herspeelbare stand-alone versie van Azul met voldoende uitdaging en tactiek.

Azul De Ramen van Sintra is verkrijgbaar bij bol.com.

Azul Zomerpaviljoen

Azul Zomerpaviljoen is echt een goede versie van Azul. Er zijn veel meer factoren om rekening mee te houden, en het spel voelt dan ook een stuk complexer. Er worden jokers geïntroduceerd, waardoor je bij het nemen van tegels een extra tegel mag pakken. Dat kan enorm handig zijn, want jokertegels kun je gebruiken voor een willekeurige kleur. Je eigen speelbord kent ook veel meer factoren, zo zijn er 6 gekleurde velden waarop dezelfde kleur tegels moeten liggen. En zelfs een zevende veld waar van iedere kleur één tegel moet komen te liggen. Daarnaast zijn er ook nog bonusvelden waarbij je 1, 2 of 3 extra tegels mag kiezen van het scoreplateau wanneer je de bonusvelden op de juiste manier omsingeld met tegels.

Wat ik leuk vind, is dat de regels hier net even anders zijn. Bij alle andere Azul spellen neem je tegels van de fabrieksschijven en leg je deze direct aan op je bord. In Azul Zomerpaviljoen is dat net even anders, daar is het spel opgedeeld in fasen per ronde. In de eerste fase verzamelen de spelers tegels, en pas in de tweede fase gaan de spelers die aanleggen op het eigen bord. Je mag steeds alle tegels van één soort nemen die op een fabrieksschijf liggen, daarnaast zijn er de jokertegels. Je speelt 6 speelronden in Azul Zomerpaviljoen, de ronde indicator geeft aan welke jokertegel van toepassing is. Stel dat de rode tegels als joker tellen in deze speelronde, dan mag je één rode tegel nemen van de fabrieksschijf waar jij de andere tegels van pakt. Indien die er liggen natuurlijk.

Nadat alle tegels op zijn, gaan we over naar fase 2. Alle spelers mogen nu tegels aanleggen op het eigen scoreplateau en punten scoren. Op je plateau zijn sterren weergegeven waarin de tegels passen, voor ieder van de vakjes heb je een bepaald aantal tegels nodig om deze af te ronden. Hoe meer tegels naast elkaar komen te liggen, hoe groter de kettingreacties aan punten worden. De jokertegels van betreffende ronde kun je als willekeurige kleur inzetten, kom je net een tegeltje te kort kan dat uitkomst bieden. Insluiten van bonusvelden geeft je tijdens deze fase extra tegels op, die mag je dan vrij kiezen van het gezamenlijke scoreplateau. Kun je niet alle tegels goed kwijt? Dan mag je er maximaal 4 bewaren voor de volgende ronde.

Vervolgens start de voorbereiding voor de nieuwe ronde. De fabrieksschijven worden weer gevuld, de ronde indicator wordt doorgeschoven zodat een nieuwe jokertegel van toepassing wordt, en de zak met tegels wordt weer gevuld. Zo speel je in totaal 6 speelronden in Azul Zomerpaviljoen.

Azul Zomerpaviljoen kent twee varianten, wanneer de speelborden omgedraaid worden ziet het speelbord er net weer anders uit. Het doel blijft gelijk, maar nu mag je op ieder van de sterren zelf kiezen welke kleur tegels je daarop start. Je mag ook kiezen voor meerkleurige sterren, je mag dan nooit dezelfde kleur tegels binnen één ster aanleggen. Het moeten dan 6 verschillende tegels per ster zijn.

Azul Zomerpaviljoen is echt een hersenkraker, zelf vind ik dit de meest uitdagende en complexe Azul versie. Als je van een beetje extra uitdaging houdt en de spelvorm van Azul interessant vindt is dit echt een aanrader.

Azul Zomerpaviljoen is verkrijgbaar bij bol.com.

Azul Kristal Mozaïek Expansie

Azul Kristal Mozaïek Expansie is de enige uitbreiding uit de reeks Azul spellen. Ieder spel is standalone, oftewel je kunt ieder spel spelen zonder het originele Azul spel te bezitten. Bij de Kristal Mozaïek Expansie heb je wel het basisspel nodig, je gebruikt daarvan de tegels en de fabrieksschijven.

De uitbreiding is echt een uitdaging, en dat bedoel ik enorm positief. De eerste keer spelen was voor mij verrassend positief, terwijl ik bij het openen van de doos toch wat minder enthousiast was. Voor mijn gevoel kreeg je namelijk niet zoveel. Enkel een nieuw speelbord voor iedere speler, en een plastic overlay voor de speelborden waardoor je de tegels makkelijker kunt neerleggen. Maar gelukkig maakt de speelwijze gewoon heel erg veel goed.

Zijde 1 heeft van alle vijf de soorten tegels een x2 bonusveld op het speelbord. De regels van het originele Azul spel worden verder toegepast. Je mag dus nooit een gelijk type tegel in eenzelfde horizontale of verticale rij plaatsen. Knap lastig denkwerk als je bedenkt dat je alleen de afgebeelde kleur tegel mag plaatsen op een x2 bonusveld. Dat bonusveld zorgt voor eenmalig dubbele punten, voor alleen de tegel die je op het bonusveld aanlegt. Dus stel deze sluit aan in een horizontale rij waar al 2 andere tegels liggen (3 punten) en gelijktijdig in een verticale rij met 1 andere tegel (2 punten) mag je al die punten verdubbelen, in dit geval 10 punten.

Zijde 2 is soortgelijk aan de eerste zijde, ook hier blijven de regels van het originele Azul spel van toepassing. De spelerstableaus hebben ieder 5 vooraf ingekleurde vakjes, daar mogen alleen tegels op in overeenkomende kleur. Dat lijkt simpel, maar maakt het spel toch echt lastiger. Snel genoeg merk je dat je plannen niet altijd uitkomen.

De uitbreiding Kristal Mozaïek Expansie is redelijk klein, eigenlijk krijg je alleen nieuwe speelborden. De prijs is niet hoog gelukkig, waardoor we de verwachtingen daarop ook iets moeten bijstellen. De uitbreiding is goed, geeft nieuwe uitdaging en complexiteit, je moet echt alert zijn dat je de patronen op de juiste manier aanlegt en de goede tegels bij elkaar sprokkelt. Wanneer je wel wat extra uitdaging op Azul wilt is dit een mooie suggestie.

Azul Kristal Mozaïek Expansie is verkrijgbaar bij bol.com.

Wat zijn de leukste Azul spellen en uitbreidingen voor welke gelegenheid?

In het kort onderstaand een overzicht van alle Azul spellen en de bijbehorende belangrijkste eigenschappen.

	Azul – Aan te raden als eerste Azul spel – Gemiddelde complexiteit – Twee speelbord varianten Actuele prijs: bol.com
	Azul De Ramen van Sintra – Modulaire spelerstableaus met patroonstroken voor kettingreacties in punten – Gemiddelde complexiteit, vergelijkbaar met Azul – Twee speelbord varianten – Stand-alone Azul spel Actuele prijs: bol.com
	Azul Zomerpaviljoen – Vernieuwend: 6 soorten tegels, jokertegels, bonusvelden activeren voor meer tegels – Tegels aanleggen op spelerstableaus totaal ander concept dan andere Azul spellen – Twee speelbord varianten – Stand-alone Azul spel – Hoogste complexiteit en uitdaging uit de reeks Actuele prijs: bol.com
	Azul Kristal Mozaïek Expansie – Uitbreiding voor meer complexiteit en uitdaging op het Azul basisspel – x2 bonusvelden en vooraf gedefinieerde vakjes voor tegels – Plastic hoes om gemakkelijker tegels te plaatsen – Twee speelbord varianten – Azul basisspel vereist Actuele prijs: bol.com